Znam interwaly. Jak stworzyć jonska od dźwięku d. Nie jak budować dorycka itp
dla kogoś kto wogóle nie miał styczności z teorią to trochę zagmatwane
-postaram się odpowiedzieć prosto, ale uprzedzam - będzie trzeba przebrnąc przez trochę tekstu...
Skala jońska jest to melodia utworzona na I stopniu (dźwięku) gamy durowej.
Inaczej pisząc jest to modus gamy durowej zbudowany na I jej stopniu.
A więc...
Muzycznie jest to to samo co gama durowa. Zatem Twoje pytanie poprawnie również zabrzmi:
"Jak buduje się gamę durową"?
(Dlaczego zmieniłam pytanie, wyjaśni się na końcu)
Każda gama X dur to nic innego jak melodia , którą znamy pod postacią: "do re mi fa sol la si do".
Jeśli tę melodię zaczniemy od dźwięku C, to będą to dźwięki:
C D E F G A B* C
Okej? Lecimy dalej...
Mówimy, że każdy z tych dźwięków, to kolejny stopień gamy i oznaczamy je cyframi rzymskimi:
A więc:
C - I stopień
D - II
E - III
F - IV
G - V
A - VI
B* - VII
C - VIII
Zatem gama durowa skłąda się z VII stopni, a dźwięk przypadający na VIII stopień oddalony jest o interwał oktawy od stopnia I (czyli w nazwie jest to ten sam dźwięk)
Poznajmy budowe tej gamy.
Tzn. Jakie odległości muszą być zachowane między dźwiekami, aby uzyskać melodię "do re mi fa sol la si do"...
I - II - III - IV - V - VI - VII - VIII
MELODIĘ GAMY DUROWEJ OTRZYMAMY, GDY :
*MIĘDZY III - IV oraz VII - VIII odległość 1/2 tonu zachowamy
*MIEDZY pozostałymi cały ton zagramy.
---------------------------------------------------------------------------------------------
W odległości 1/2 tonu znajdują się dźwieki leżące na sąsiadujących ze sobą progach, np. c i cis
(1 i 2 prób na strunie B2)
Cały ton to dwa 1/2 tony, czyli np. dźwięki: c i d (1 i 3 próg na strunie B2)
.............................................................................................
Sprawdźmy.. gama C dur:
C D E F G A B* C
III to E, IV to F (jest 1/2 tonu)
VII to B, VIII to C (jest 1/2 tonu)
Odległości pozostałych to cały ton: C - D, D - E, F - G, G - A, A - B
Teraz tak..
Jeżeli chcę zmienić tonację, zasada zostaje ta sama. Np chcę aby była to tonacja G dur..to:
Pierwszy stopień wyznacza tę tonację, zatem I - G..i co dalej?
I - G
cały ton dalej od dźwieku G to:
II - A
cały ton dalej:
III - B
1/2 tonu talej (bo III-IV to odległosć 1/2 tonu musi być)
IV - C
cały ton dalej:
V - D
cały ton dalej:
VI - E
cały ton dalej:
VII - UWAGA..nie F (bo to by było pół tonu), a Fis
dalej 1/2 tonu od dźwięku fis (bo mamy VII - VIII)
VIII - G
I - VIII = G (oktawa)..zgadza się...
..............................................................................................................
przy okazji:
Wniosek.. jeśli przy kluczu wiolinowym będzie 1 krzyżyk od razu wiemy że utwór jest w tonacji G dur (lub równoległej Em, która składa się z tych samych dźwieków)
ps. Aby nie uczyć się dźwiekó każdej tonacj na pamięć (tzn. szukać ich) polecam zapoznać się z tematem Koło Kwintowe)
..............................................................................................................
Wracamy do gamy...
A więc:
I stopien gamy określa jej tonację.
Gama składa się z VII stopni..i teraz, najważniejsze.
Na każdym stopniu gamy buduje się jej modusy, czyli tzw. skale modalne.
Na I stopniu gamy durowej mamy skalę jońską. A więc muzycznie gama X dur i jońska skala X to jest to samo.
Na II stopniu jest skla a dorycka
Na III - frygijska..itd.
Tzn. że nawet jeśli nie umiem doryckiej skali, ale umiem gamę durową i wiem, że dorycka powstaje na jej II stopniu... chcąc zagrac skalę dorycka gram gamę durową pomijając jej pierwszy dźwięk (a więc zaczynam ją grać od II stopnia). uzyskam w ten sposób melodię skali doryckiej..
Wiem, ze zaznaczonow pytaniu, że nie o to pytasz.. ale z pytania wynika, że mozesz tego nie wiedzieć (co nie znaczy ze tak jest)
Innimi słowy..wystarczy znać dobrze na całym gryfie 1 Gamę X dur i jej budowę, aby umieć zagrać wszystkie podstawowe skale (jońska, dorycka, frygijska....do lokryckiej), które sa na niej zbudowane.
A jońska , o którą pytałeś jest zbudowana na I stopniu gamy, stąd:
gama: C D E F G A B* C
skala jońska: C D E F G A B* C
...
dalej:
gama: C D E F G A B* C
a skala dorycka: D E F G A B* C D (czyli gramy od II stopnia gamy)
dalej:
gama: C D E F G A B* C
a skala frygijska: E F G A B* C D E..itd..
...........................................................................................................................
INNY SPOSÓB BUDOWY GAMY:
Mamy VII stopni i każdy z nich z I tworzy jakas odległosć ( interwał), a więc tworzymy interwały od I stopnia:
I - pryma (1), np C
II - sekunda wielka (2w) od C, a więc dźwięk D
III - tercja wielka (3w) od C, a więc dźwięk E
IV - kwarta czysta od (4cz) C, a więc dźwięk F
V - kwinta czysta od C (5cz), a więc dźwięk G
VI - seksta (6w), a więc dźwięk A
VII - septyma wielka (7w), a więc dźwięk B*
VIII - oktawa (8), a więc dźwięk C1
to podejście z kolei spowoduje, ze zrozumiemy, dlaczego pod jakiś akord, możemy grać daną skalę...
Akord budujemy na dźwięku rozpoczynającym daną skalę i budujemy go tercjami (szukaj, budowa akordów).
W przypadku skali C jońskiej.. c d e f g a b* c.. będą to: c..tercja dalej: e.. tercja dalej: g, tercja dalej: B*..
a więc akord złożony z dźwieków:
C - E - G (akord C durowy)
C - E - G - B* (C7+; inne, bardziej prawidłowe oznaczenie: Cmaj7)
i od razu rozumiemy ze akord durowyy skąłda się z następujacych interwałów: prymy, tercji wielkiej i kwinty czystej (c -e - g)...
a czterodźwięk septymowy utworzony na I stopniu skali jońskiej z: prymy, tercji wielkiej, kwinty oraz septymy wielkiej (c - e - g - b*)
i wiemy dlaczego do akordów durowych lub durowych z septyma wielka pasuje skala jońska...
- dlatego, że składają się z interwałów, dźwieków charakterystycznych i wspólnychz tą skalą.
(tak możemy mysleć na poczatku, im dalej - tym ta zasada nie zawsze będzie konieczna w zastosowaniu w praktyce)...
Reasumując:
...................................................
1. Skala jońska to modus uteorzony na I stopniu gamy durowej. Dlatego też muzycznie brzmi jak gama durowa.
2. Budowa gamy durowej: III-VI oraz VII-VIII (odległość 1/2tonu), a w pozostałych przypadkach: cały ton.
3. Budowa gamy durowej interwałami: 1, 2w, 3w, 4cz, 5cz, 6, 7w, 8
4. Akordy opisujace skalę jońską: - trójdźwięk durowy C (c e g),
- czterodźwiek durowy z septymą wielką Cmaj7 ( c e g b*)
----------------------------------------------------
UFFF.. Powodzonka.
No i zadanie..utwórz teraz jońską od D.. D to I stopień. Na VIII musisz mieć też D.
I - D.. cały ton dalej:
II -
III - 1/2tonu dalej:
IV -
V -
VI -
VII - 1/2tonu talej:
VIII - D
odpowiedź: D - E - Fis - G - A - B - Cis - D,
czyli 1, 2w, 3w, 4cz, 5cz, 6w, 7w, 8
i akordy:
D durowy
oraz septymowy:
Dmaj7 (inny spotykany zapis: D7+)
(to nie jest to samo co D7!)